بوستر پمپ ها از نظر کنترل فشار به دو دسته تقسیم می شوند
بوستر پمپ های دور ثابت
بوستر پمپ های دور متغیر
بوستر پمپ دور ثابت تشکیل شده از الکترو پمپهای که دارای سرعت چرخش ثابت هستند. به بوستر پمپها در واقع یک دستگاه مرتبط و یکپارچه از چندین الکترو پمپ است که به صورت موازی به یکدیگر وصل شدهاند به نحوی که توانایی ایجاد دبی و هد مورد نیاز با کمترین انرژی و بالاترین راندمان را دارا باشند تا آب مصرفی و فشار وارد شده بر سیستم را تأمین نمایند. وظیفه اصلی بوستر پمپ دور ثابت نگه داشتن فشار سیستم بالاتر از یک مقدار حداقل در دبی مورد نیاز سیستم میباشد. بوستر پمپ دور ثابت با توجه به الگوی مصرف به مدار وارد یا خارج میشوند. هر بوستر پمپ دور ثابت از یک یا چند الکتروپمپ اصلی تشکیل میشود و میتوانند از الکترو پمپهای جوکی (یا به عبارتی پیشرو) باشند قابل ذکر است که بوستر پمپ دور ثابت میتواند از الکتروپمپ های رزرو یا ذخیره نیز استفاده کنند. امروزه بوستر پمپهای دور ثابت بیشتر به جهت استفاده در سیستمهای آتش نشانی تولید میشود.
عملکرد بوستر پمپ دور ثابت
زمانی که مصرف آب شروع میشود فشار آب در شبکه افت میکند و برای جبران افت فشار آب اولین الکترو پمپ شروع به کار میکند اگر اولین الکتروپمپ قادر به تأمین حداقل فشار مورد نیاز نباشد الکتروپمپ های دیگر به ترتیب شروع به کار میکند تا افت فشار آب مورد نیاز ثابت نگه داشته شود و زمانی که فشار آب کم یا متوقف شود الکتروپمپ ها به ترتیب از مدار خارج میشوند. در بوستر پمپ دور ثابت جدید برای فرمان دادن جهت خاموش و روشن کردن الکتروپمپ ها و برای کنترل فشار فقط از دو پرشر سوییچ استفاده میشود یک پرشر سوییچ وظیفه حداکثر فشار و دیگری وظیفه حداقل فشار را تنظیم میکند به این صورت که با بسته شدن مدار هر یک از پرشر سوییچ سیگنال رسیدن فشار آب به حداکثر یا حداقل به تابلوی برق بوستر پمپ میرساند و تابلوی فرمابن بسته به حداقل یا حداکثر بودن فشار فرامین لازم جهت خاموش و روشن شدن را صادر میکند. عملکرد بوستر پمپهای دور ثابت توسط تابلوی برق، منبع تحت فشار دیافراگمی و پرشر سوئیچهای حداقل و حداکثر فشار کنترل میشود. فشار خروجی بوستر پمپ توسط دو پرشرسوییچ حداقل و حداکثر حس میشود و پروسسور موجود در تابلوی برق بر این اساس فرامین مناسب به الکتروپمپ های بوستر پمپ را صادر مینماید.
و این در حالی است که در بوستر پمپ دور ثابت قدیمی به ازای هر یک از الکتروپمپ ها یک پرشر سوییچ استفاده می شد. به این صورت که بر روی هر بوستر پمپ یک پرشر سوییچ نصب می شد تا امکان فرمان نوبتی روشن و خاموش شدن الکترو پمپ ها بر اساس نیاز موجود در شبکه فراهم کند. با این روش بوستر پمپ دور ثابت قابلیت تنظیم پرشر سوییچ مربوطه به هر الکتروپمپ براساس اختلاف فشار 0.5 بار با پرشر سوییچ مربوط به الکتروپمپ قبلی امکان کنترل دبی و فشار مدار بوستر پمپ در شرایط بهینه فراهم می آورد. در بوستر پمپ های دور ثابت پیشرفته، برای عملکرد بسیار دقیق بوستر پمپ، بجای استفاده از پرشر سوئیچ ها از تنها از یک عدد پرشر ترانسمیتر به همراه کنترلر استفاده می شود.
در بوستر پمپ دور ثابت از یک منبع تحت فشار با ظرفیت مشخص و استاندارد استفاده می شود. این منبع ها از نوع دیافراگمی هستند. ظرفیت مفید منبع دیافراگمی برای خاموش شدن هر یک از الکتروپمپ های بوستر پمپ از حاصل تقسیم ظرفیت یک پمپ برحسب لیتر در دقیقه به تعداد الکتروپمپ های بوستر پمپ بدست می آید. راندمان منبع دیافراگمی معمولا 33 درصد است لذا حجم منبع دیافراگمی 3 تا 4 برابر حجم واقعی آن خواهد بود. زمانی که چند الکتروپمپ باهم روشن میشوند علاوه به را تأمین آب مورد نیاز مصرف کننده، مقدار آب اضافی در منبع دیافراگمی ذخیره شده و باعث افزایش تدریجی فشار آب سیستم و رسیدن به فشار پرشر سوئیچ حداکثر میشود و به این وسیله دستور خاموش شدن الکترو پمپها روشن توسط تابلو برق بوستر پمپ صادر میگردد البته ممکن است تابلو برق دستور خاموش شدن بعضی از الکتروپمپ ها را بدهد تا فشار از مقدار حداکثر کاهش یابد. در این حالت آب مصرفی از منبع دیافراگمی مصرف میشود تا فشار پرشر سوییچ به حداقل برسد.
اجزای تشکیل دهنده بوستر پمپ دور ثابت
بوستر پمپ دور ثابت در اجزای مانند بخش مکش و بخش دهش ، شاسی اصلی ، الکترو پمپ ها با بوستر پمپ های درو متغیر مشترک می باشند.
اجزای اصلی بوستر پمپ دور ثابت عبارت است از:
- مجموعه الکتروپمپ ها
- شاسی اصلی
- بخش مکش
- بخش دهش
- تابلوی کنترل و فرمان دور ثابت
- منبع دیافراگمی
- پرشر سوئیچ حداقل و حداکثر فشار
- مزایای بوستر پمپ دور ثابت
مهمترین مزایای بوستر پمپ دور ثابت کاهش توان مصرفی است به این صورت که اگر دبی مصرفی از دبی پمپ اول بیشتر باشد پمپ دوم وارد مدار شده و میزان حداکثر دبی مصرفی را تنظیم میکند.
دیگر مزایای بوستر پمپ دور ثابت کنترل سرعت است. تنظیم سرعت بوستر پمپها دور ثابت تحت کنترل مقدار سوئیچ فشار هستند و کمی ارزانتر از مدلهای معادل سرعت متغیر هستند. برای کنترل دور سرعت از اینورتر استفاده میشود که با تغییر فرکانس دور پمپ را نیز تغییر میدهد.
بوستر پمپ دور متغییر
بوستر پمپ دور متغیر از الکترو پمپهایی که به اینورتر مجهز هستند ساخته میشوند. الکترو پمپهایی به کاربرده شده در پمپ دور متغیر دارای سرعت گردش متغیر هستند که از صفر تا سرعت نامی آنها قابل تغیر است، به این صورت که با تغیر گردش الکترو پمپ، منحنی فشار و دبی پمپ نیز تغییر کرده طوری که با سرعتهای گردش مختلف در یک فشار ثابت، میتوان دبیهای مختلفی را در خروجی پمپ داشته باشیم.
در بوستر پمپ دور متغیر الکتروپمپ ها بیکباره خاموش و روشن میشوند. شروع کار پمپ دور متغیر با شروع گردش اولین الکتروپمپ اصلی و افزایش تدریجی سرعت گردش آن برای تأمین دبی آب مورد نیاز مصرف صورت میگیرد و با افزایش تدریجی مصرف آب سرعت گردش الکتروپمپ به همان نسبت همزمان با افزایش فرکانس برق خروجی از اینورتر و برق ورودی به الکتروپمپ افزایش مییابد تا آنجا که فرکانس برق خروجی از اینورتر به فرکانس برق شهر برسد در این زمان سرعت گردش الکتروپمپ و آبدهی آن در فشار مورد نظر به حداکثر رسیده است و از این لحظه به بعد الکتروپمپ با همان سرعت گردش حداکثر برق شهری کار خواهد کرد و اینورتر در دومین مدار الکتروپمپ اصل قرار میگیرد و فرکانسان به آرامی از صفر به حدی افزایش مییابد که اضافه مصرف آب را نسبت به حداکثر آبدهی یک الکتروپمپ تأمین نماید و این ترتیب تا آخرین الکتروپمپ ادامه پیدا میکند. روشن و خاموش شدن الکتروپمپ ها کاملاً نرم و تغییرات سرعت گردش آنها به تدریج و با تغییرات دبی مصرف آب صورت میگیرد. تغییر تدریجی سرعت گردش الکتروپمپ باعث ثابت بودن کامل فشار آب میشود که این مشخصه اصلی پمپ دور متغییر است
جزای تشکیل دهنده بوستر پمپ دور متغیر
قابل ذکر است که توضیح یک سری از اجزای بوسترها در پمپ دور متغیر و پمپ دور ثابت به صورت مشترک وجود و تنها در چند قطعه مجزا می شوند. اما به طور کلی اجزای پمپ دور متغیر به صورت زیر می باشد.
اجزای اصلی بوستر پمپ دور متغیر عبارت است از:
- مجموعه الکتروپمپ ها
- شاسی اصلی
- بخش مکش
- بخش دهش
- تابلوی کنترل و فرمان دور متغیر
- پرشر ترانسمیتر
- booster pump