مقالات
تجهیزات سرمایش و گرمایشی و برودتی hvac system

هواساز  AIR HANDLING UNIT

دستگاهی است که گردش هوا را در تهویه مطبوع، سرمایش و گرمایش کنترل می کند. هواسازها معمولاً جعبه های فلزی بزرگی هستند که شامل دمنده، کویل های گرم وسرد، محفظه فیلتر، صداگیر، و دَمپِر می باشند ،هواساز یا Unit Handling Air دستگاهی است که گردش هوا را در تهویه مطبوع، سرمایش و گرمایش کنترل می‌کند. هواسازها معمولاً جعبه‌های فلزی بزرگی هستند که شامل دمنده، کویل‌های گرم وسرد، محفظه فیلتر، صداگیر، و دَمپِر می باشند.

 

اجزای دستگاه‌های هواساز 

 

فیلتر: وظیفه فیلترها، گرفتن ذرّات معلّقِ هوا و ارائه یک هوای تمیز توسط دستگاه است. فیلترهای هوا همیشه در هنگام کاردستگاه، در حال گرفتنِ گرد و غبار برای ارائه هوایی تمیز در ساختمان‌ها هستند. فیلترها را همیشه در ابتدای دستگاه نصبمی‌کنند تا هر گونه آلودگی را در پایین‌دست جریان به خود جذب کنند. فیلترها را، بسته به میزان موردِانتظارِِ تصفیه هوا، درامتداد هم و به‌صورت پشت ‌سرهم، قرار می‌دهند تا ذرات معلّقِ هوا را به‌ترتیب از درشت به ریز تصفیه کنند.

انواع فیلترها عبارتند از: فیلترهای پانلی و فیلترهای کیسه‌ای. فیلترهای پانلی از نظر جایگزینی و نگه‌داری، ارزانتر از فیلترهای کیسه‌ای هستند.

کویل‌های سرد و گرم : هواسازها برای تهیه هوا و رطوبت مناسب، نیاز به تولید گرما و سرما دارند. این شرایط، با استفاده ازمبدل‌های حرارتی داخل هواسازها تامین می‌شوند. هوا را با عبور آن از روی کویل‌ها گرم یا سرد می‌کنند. مبدل‌ها از آب داغ یا بخار برای گرمایش، و از آب سرد برای سرمایش استفاده می‌کنند. جنس کویل‌ها معمولا از مس می باشد. در کویل‌های سرد،صفحاتی برای تخلیه میعانات وجود دارند. آب داغ کویل‌ها توسط بویلر، و آب سرد کویل‌ها توسط چیلر فراهم می‌شود

رطوبت‌ زن : در آب‌وهوای سرد، که در آن حرارتِ مداوم موجب خشکی هوا شده و ناراحت‌کننده است، در اغلب اوقات، کنترلرطوبت امری ضروری است.

رطوبت‌زن‌ها انواع مختلفی به‌شرح زیر دارند:

  1. تبخیری: در این نوع رطوبت‌زن‌، هوای خشک به مخزن آب دمیده شده و آب را تبخیر می‌کند. ازطریق اسپری‌کردن آببر روی بافل‌های هوا می‌توان میزان تبخیر آب را بیشتر کرد.

  2. بخارساز: در این نوع رطوبت‌زن‌، بخار یا آب داغِ بویلر مستقیما به هوا دمیده می‌شود و موجب افزایش رطوبت می‌شود.

  3. اسپری آب: در این نوع رطوبت‌زن‌، آب توسط نازل به قطرات ریز تبدیل می‌شود و در هوا انتشار مییابد.

  4. اولتراسونیک: در این نوع رطوبت‌زن‌، آب، در جریان عبور از دستگاه اولتراسونیک ( که کار آن ایجاد امواج با فرکانس ما فوق صوت است)،پودر و پراکنده شده و تشکیل غباری از آب می دهد.

  5. رطوبت زن رسانشی: در این نوع رطوبت‌ زن‌، الیاف خاصی را با آب تازه مرطوب می‌کنند و سپس جریان هوا را از روی آنعبور می‌دهند. این امر موجب افزایش سریع رطوبت می‌شود.

 دمنده: در هواسازها فن‌ها (دمنده‌ها) یی ‌وجود دارند که با الکتروموتورِ القایی به‌حرکت درآمده و هوا را جابه‌جا می‌کنند. اینفن‌ها ممکن است با دور ثابت یا متغیر گردش کنند تا حجم هوای متغیری را وارد سیستم کنند. سرعت جریان توسط پره‌هایورودی یا دمپر خروجی کنترل می‌شود. در واحدهای بزرگ، فن‌های چندتایی را معمولاًً در انتهای هواساز و در ابتدای کانال هوانصب می‌کنند تا هوا را به‌درون کانال بدَمََند.

تجهیزات کنترلی : کنترل بخش‌های مختلف از جمله: سرعت جریان هوا، دمای هوا، رطوبت، و کیفیت هوا امری ضروریاست. سیستم کنترل‌کننده (کُنترُلِِر) ممکن است یک »ترموستات ساده خاموش/روشن« یا یک سیستم پیچیده کنترل هوشمندساختمانی باشد.

محفظه اختلاط : به‌منظور حفظ کیفیت هوای داخل ساختمان، هواسازها تا حدی اجازه ورود هوا از خارج ساختمان به داخلآن را می‌دهند. در آب‌وهوای معتدل، مخلوط‌کردنِ مقدار مناسبی از هوای خنکِ بیرون با هوای گرمِِ برگشتی می‌تواند دمای مطلوب را فراهم کند. درمحفظه اختلاط، دمپرهایی برای کنترل ورود هوای تازه و هوای برگشتی تعبیه شده است.

 
 
 
 

اجزا سردخانه

 

VRF اولین بار سال ۱۹۸۲ در داخل ژاپن اختراع و تولید شد . هم اکنون سیستم های تهویه مطبوع VRF در ۵۰ درصد از ساختمان های اداری و در ۳۳ درصدر ساختمان های بزرگ تجاری این کشور به کار ميرود .
اصطلاح Vrf مخفف کلمه Variable Refrigerant Flow هست که به معنای جریان متغیر مبرد می‌شود تعبیر کرد که در بعضی اختصار ها هم بجای flow از volume استفاده می‌شه که در کارکرد آنها هیچ تفاوتی وجود ندارد.
چند مثال ذیل در خصوص تعاریف برندهای مختلف را مرور می‌کنیم:
 OGENERAL: VRF~ Vrf
Daikin: VRV~ Vrv
LG: VRF~ Multi-V
Samsung: VRV~ DVM
Midea: VRV~ MDV
Haier: VRF~ MRV
Gree: VRF~ GMV
علت تمایل و جذابیت استفاده از سیستمهای Vrf در چند مورد خلاصه شده و روز به روز نیز تنوع و گستردگی پیشرفت در تکنولوژی مربوط به آن روبه افزایش است.

چرا کمپرسورخراب می شود؟؟ علت برگشت سیلابی مبرد

تنظیم پائین مقدار سوپر هیت

شل و یا قرار گرفتن غلط حباب حرارتی بر روی لوله خط مکش

برفک زدائی ضعیف و یا عدم تنظیم زمان بندی دقیق برای آن

بار کم در اواپرتور

خرابی فن اواپرتور

بزرگ بودن سوزن شیر انبساط

بزرگ بودن قطعات

گرفتگی لوله های اواپرتوربا روغن

گرفتگی در لوله متعادل کننده شیر انبساط

برگشت سیلابی مبرد در زمان روشن بودن سیستم اتفاق می افتد . در این رخداد حجم زیادی از مایع مبرد از طریق خط مکش به کمپرسور در حال کار  بصورت کنترل نشده وارد می شود. شدت تخریب  و صدمه به کمپرسور بی شک به مقدار مایع مبرد برگشتی بستگی دارد. مشاهده افزایش سطح روغن از طریق شیشه روئیت ( سایت گلاس) بصورت کف نشانه خوبی از برگشت مایع مبرد به کمپرسور است 

در صورت ورود مایع مبرد به داخل سیلندر، روغن موجود در سطح دیوار های سیلندر، پیستون و دیگر قطعات متحرک از بین و همین امر باعث سایش و گرم شدن بیش از حد  آنان می گردد. این رخداد باعث جدا شدن قطعات ریز فلزی  قطعات  متحرک ودر پی آن  ورود آنها به داخل کارتر روغن کمپرسور می شود. ورود مایع مبرد همچنین باعث رقیق شدن روغن در کارتر کمپرسور می گردد. رقیق شدن بیشتر روغن عملیات روغنکاری قطعات را در معرض خطر تخریب قرار می دهد. زمانی که این روغن رقیق توسط پمپ به بلبرینگ، میل لنگ، دسته پیستون و دیوارهای سیلندرمی رسد ، به علت اصطکاک مایع مبرد موجود  در روغن سریع تبدیل به بخار و همین پدیده باعث می شود که روغن نتواند قطعات متحرک و مورد نیاز را روغنکاری کنند ، در نتیجه در پی آن  قطعات فوق تخریب  می شود. در بسیاری از موارد شدت تخریب و صدمه باعث از بین رفتن روتر، استارتر، سایش شدید بین یاتاقان ها و میل لنگ می شود. چرخش و حرکت میل لنگ امکان شکسته شدن دسته پیستون آلومینمی ، پیستون و حتی دیوار های سیلندر فراهم میکند.سایش بین یاتاقان و میل لنگ احتمال ذوب شدن یاتاقان آلومینمی را بر روی سطح میل لنگ  را فراهم میکند لذا ورود پلیسه و قطعات ریز جدا شده از این قطعات می تواند به سیم پیچ و عایق سیم پیچ صدمه های شدید وارد و در نهایت باعث سوخته شدن سیم پیچ گردددر بسیاری از موارد سوختگی سیم پیچ موتور به علت برگشت مایع مبرد به کمپرسور است و  نه مشکلات برقی.

برگشت مایع مبرد معمولا در شب  زمانی که  بار برودتی  کم و یا سیستم   فاقد یک  سیستم کنترل بار باشد رخ می دهد. در بعضی از موارد نیز انتخاب شیر انبساط بزرگتر حد نیاز  باعث می شود هر بار که کمپرسور روشن می شود حجم زیادی مایع مبرد وارد اواپرتور و در نتیجه قسمتی از این مایع بدون تغییر فاز و تبدیل شدن به گاز بصورت مایع وارد کمپرسور گردد. در مواردی نیز تنظیم نامناسب مقدار سوپر هیت باعث ورود مایع مبرد به کمپرسور می شود.شیر های ترموستاتیکی بلاجبار با کاهش فشار در قسمت کم فشار که توسط مکش کمپرسور بوجود می آید به  زیر دیافراگم شیر انبساط  مستقیم تاثیرمی گذارد و این فشار باعث باز شدن بیشتر مسیر تزریق مبرد به  شیر انبساط می شود. این کاهش فشار واکنش سریعتری نسبت به فشارگاز درون بالب شیر انبساط دارد که باعث بسته شدن بیشتر مسیر تزریق مبرد به  شیر انبساط دارد، لذا همین امر باعث باز ماندن مسیر تزریق شیر انبساط در شروع کار کمپرسور و تزریق بیش از اندازه مایع مبرد به داخل اواپرتورمی گردد. با رسیدن مقداری از این مایع تبخیرنشده به خط مکش و سپس به سوپاپ ها ، مشکلات  فوق  بوجود خواهد آمد. باز بینی در عملکرد شیر انبساط در ایجاد مقدار سوپر هیت یکسان در تمام شرایط  بار می توانند از ورود مایع مبرد به سیستم جلوگیری و مشکلات فوق را برطرف کنند.در بسیاری از موارد نصب سوزن کوچکتر با ظرفیت کمتر ، استفاده و جایگذین کردن شیر های  انبساط ترموستاتیکی با الکترونیکی و یا نصب آکومولتور در خط مکش نیز می توانند در رفع این مشکل کار ساز باشد.

انواع چیلر جذبی وشرح کار 

اصول اولیه سیکل جذبی 

در چیلرهای جذبی از آب بعنوان مبرد در مخازنی که تحـت خلاء هستند، استفاده میشود. چیلر بر پایه این اصل ساده کار میکننـد که: در فـشار مطـلق پایین (خلاء)، آب گرما را میگـیرد و در درجه حرارت پایـین بخـار میشود میجوشد. مبرد با گرفتن حرارت از یک سیال دیگر که معمولاً آب است تبخیر میشود و آن سیال دیگر را خنک میکند. سپس سیال خنک شده میتواند برای سرمایش مورد استفاده قرار گیرد.
برای پیوسته ساختن فرآیند سرمایش، مبرد تبخیر شده (بخار آب) توسط محلول لیتیوم بروماید جذب میشود. جذب بخار مبرد توسط جاذب، فشار دستگاه را به میزان کافی پایین نگاه میدارد تا عملیات تبخیر ادامه یابد.
سپس محلول لیتیوم بروماید رقیق شده به یک مخزن جداگانه پمپ میشود که در آنجا توسط بخار یا آب داغ، حرارت میبیند تا بخار آب جذب شده را آزاد کند. آب مایع نسبتاً خنک از یک منبع خارجی (برج خنک کن) حرارت کافی را از بخار آب میگیرد و آنرا برای استفاده دوباره در سیکل سرمایش مجدداً به مایع تبدیل میکند. محلول مجدداً غلیظ شده لیتیوم بروماید برای ادامه سیکل جذب به مخزن جاذب برگردانده میشود

ساختار چیلر جذبی

  چهار قسمت اصلی چیلر جذبی است: اواپراتور، ابزوربر، ژنراتور و کندانسور پوسته پایینی شامل اواپراتور و ابزوربر می باشد. در اواپراتور، آب (مبرد) تبخیر میشود و سیال عامل در فرآیند سرمایش یا تهویه هوا را خنک میکند. در ابزوربر آب تبخیر شده توسط محلول لیتیوم بروماید جذب میشود.
پوسته بالایی شامل ژنراتور وکندانسور است. درژنراتور محلول رقیق لیتیوم بروماید حرارت میبیند و بخار آب خود را از دست میدهد.
بخار آب آزاد شده در فرآیند تغلیظ، در قسمت کندانسور به آب مایع تبدیل میگردد.
 

محلول لیتیم بروماید و آب

 لیتیم بروماید خالص به صورت پودری سفید رنگ است، اما در چیلرهای جذبی به صورت محلول مورد استفاده قرار می گیرد، بنابر این درصد وزنی آن در محلول تعیین کننده غلظت محلول محسوب می شود.به طور معمول این محلول با غلظت ۵۵ تا ۶۲ درصد در دامنه دمایی ۲۵ تا ۱۰۰ درصد درجه سانتیگرادکاربرد دارد. غلظت ۵۵ درصد به معنای این است که ۴۵ درصد باقیمانده محلول از آب مقطر تشکیل شده است. رابطه زیر نشانگر نسبت آب و لیتیم بروماید در محلول است

حل شدن لیتیم بروماید در آب به موجب تغییر نقطه جوش آب می شود ون افزایش دمای نقطه جوش وابسته به غلظت محلول خواهد بود. هرچه غلظت بیشتر باشد، دمای جوش محلول نیز افزایش خواهد یافت. به عنوان مثال، محلولی با غلظت ۵۰ درصد در فشار جو دارای نقطه جوش ۱۳۲ درجه سانتیگراد و محلولی با غلظت ۶۰ درصد دارای نقطه جوشی در حدود ۱۵۵ درجه سانتیگراد است. به هنگام عملیات تغلیض یا جداسازی آب از محلول،دمای بخار آب جدا شده با برابر با دمای محلول خواهد بود. بنابر این چنانچه غلظت محلول بیشتر باشد، دمای بخار آب جدا شده نیز بیشتر خواهد بود.

 

پکیج هوایی یکپارچه

 Packaged Unit

پکیج یونیت دستگاهی است که از تجمیع هواساز، چیلر در یک واحد بوجود آمده است ،که اگر از کندانسور هوایی استفاده شود به آن پکیج یونیت هوایی و اگر از برج خنک کننده استفاده گردد به آن پکیج یونیت آبی گفته می شود.این دستگاه در دو مدل یکپارچه و مجزا با کندانسور آبی و هوایی برای سیستم سرمایش و گرمایش از ظرفیت 5 الی 600 تن تبرید با کویل انبساط مستقیم (DX) و انواع کویل های گرمایی و با فیلترهای مختلف طراحی و تولید می گردد.

بکیج های یکپارچه هایی هستند که در فضاهایی که نیازمند ظرفیت های بالا برای تهویه مطبوع هستند استفاده میشوند. پکیج ها معمولا روی سقف ساختمان ها به سادگی و بدون برهم زدن نمای ساختمان نصب می شوند به همین خاطر به آنها پکیج های پشت بامی نیز میگویند.با توجه به نوع و ظرفیت دستگاه و نصب روی سقف ساختمان می توان کانال های خروجی آن را افقی یا عمودی به فضا ها انشعاب داد. این دستگاه ها برای همه ی اماکن با متراژ بالا مانند سوله ها،کارخانه، فروشگاه ها، هتل ها و مراکز خرید  … مناسب می باشند.

 قابلیت کانال کشی افقی و عمودی با توجه به نوع  و ظرفیت دستگاه

دستگاه ها را میتوان به غیر از سقف بر روی زمین نیز نصب کرد 

 عدم اشغال فضای داخلی  

 کم صدا و مزاحمت صوتی بسیار پایین 

توزیع هوای مناسب و یکنواخت با استفاده از کانال کشی مناسب  

 تامین هوای تازه (Fresh Air) 

 قابلیت تهویه چند فضا با یک دستگاه 

 کارکرد در دمای محیطی تا ۵۴ درجه سانتیگراد و عدم افت راندمان (تروپیکال) 

 امکان نصب کویل آبگرم جهت تامین گرمایش به صورت سفارشی

   استفاده از فین های پیشرفته برای ذخیره انرژی و جلوگیری از خوردگی پره ها 

 تعمیر و نگهداری آسان